Introductie
Er zijn verschillende soorten verzoeken voor het wijzigen van de achternaam van een minderjarige. Elk verzoek heeft een eigen code, die varieert van A1 t/m A3. Hier vindt u meer informatie over deze meest voorkomende verzoeken om de achternaam van een minderjarige te veranderen.
Op deze pagina leest u de volgende onderdelen:
- Achternaam van een kind wijzigen - A1 >
- Verschillende namen binnen een gezin - A2 >
- Als kinderen meerdere nationaliteiten hebben - A3 >
- Naamsvaststelling >
- Wat moet ik aanleveren? >
- Naamswijziging aanvragen >
Achternaam van een kind wijzigen in de achternaam van een (of beide) ouder(s) of verzorger(s) – A1
Ouders met wettelijk gezag mogen een verzoek tot naamswijziging indienen voor een minderjarige. Gezag verwijst naar het recht om beslissingen te nemen voor een minderjarig kind. Hebben beide ouders het gezag, dan moeten beide ouders het formulier voor naamswijziging ondertekenen. U geeft in dit geval aan dat het om code A1 gaat op het aanvraagformulier.
- Wie moeten instemmen met het verzoek?
-
Beide ouders moeten instemmen met het verzoek. Als één van de ouders weigert met de indiening van het verzoek, dan kan de andere ouder (de ‘belanghebbende’) een verzoek om vervangende toestemming indienen bij de rechtbank. Ook de persoon van wie het kind de achternaam krijgt, moet dit verzoek ondertekenen.
- Verklaring instemming minderjarige
-
Minderjarige kinderen van 12 jaar en ouder (tot 18 jaar) moeten zelf ook akkoord zijn met het verzoek tot naamswijziging. Dit doen zij door het formulier ‘Verklaring instemming minderjarige’ in te vullen en op te sturen naar Justis.
Download het formulier 'Verklaring instemming minderjarige'
Let op: Justis vraagt altijd naar de mening van de andere ouder. Ook als de andere ouder niet het gezag heeft, geen contact met het kind heeft of geen alimentatie betaalt.
Achternaam verzorger
Wilt u de achternaam van uw kind wijzigen naar de achternaam van de verzorger, dan kunt een verzoek tot naamswijziging indienen. De gewenste achternaam moet van iemand zijn die het kind gedurende een bepaald aantal jaren heeft opgevoed en verzorgd. Bijvoorbeeld een nieuwe partner na overlijden of echtscheiding. De verzorgingstermijn wordt berekend vanaf de dag dat u het verzoek tot naamswijziging indient.
- Duur verzorgingstermijn
-
Justis hanteert de volgende richtlijnen voor de duur van de verzorgingstermijn:
Verzorgingstermijn Het kind is jonger dan 12 jaar
5 jaar Het kind is tussen de 12 en 18 jaar 3 jaar Meerdere kinderen binnen gezin waarvan één kind jonger is dan 12 jaar 5 jaar Let op: Er geldt een verplichte verzorgingstermijn.
- Ingangsdatum verzorgingstermijn
-
De verzorgingstermijn wordt berekend vanaf:
- Na ontbinding van het huwelijk of de verbreking van de buitenhuwelijkse samenleving.
- Bij een echtscheiding op de datum waarop de beslissing van de rechter is ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand. Als u eerder uit elkaar bent gegaan, dan telt dat niet mee voor deze berekening.
- Bij verbreking van de buitenhuwelijkse samenleving op de datum van verbreking zoals aangegeven in de Basisregistratie Personen (BRP).
Online rekentool
Gebruik de online rekentool om te berekenen of naamswijziging in uw situatie mogelijk is. Deze tool geeft de verzorgingstermijn weer en berekent de periode waarin u met de andere ouder samen heeft geleefd (bij kinderen onder de 12 jaar).
Gecombineerde achternaam
Per 1 oktober 2024 is het mogelijk om bij een A1 verzoek te kiezen voor een gecombineerde achternaam. De keuzemogelijkheid voor de gecombineerde achternaam is de combinatie van de achternamen van:
- beide ouders;
- de ouder en de huidige partner van de ouder;
- de huidige partner van de ouder en de achternaam die de minderjarige heeft;
- beide pleegouders;
- een pleegouder en de achternaam die de minderjarige heeft.
Als het kind is geadopteerd, is het ook mogelijk om de achternaam te wijzigen in de oorspronkelijke achternaam of een combinatie daarvan met de achternaam van de ouder, huidige partner van de ouder dan wel pleegouder.
De volgorde van de twee achternamen kunt u zelf bepalen. Tussen de twee achternamen komt géén koppelteken. Bekijk de factsheet uitbreiding naamkeuze voor voorbeelden van combinatiemogelijkheden en de regels die daarbij gelden.
Afwijzing van het verzoek tot naamswijziging
Justis wijst het verzoek af als de andere ouder bedenkingen heeft bij de naamswijziging. Ook al wordt voldaan aan de verzorgingstermijn. Er is een uitzondering voor kinderen jonger dan 12 jaar.
- Uitzonderingen
-
Het verzoek kan toch worden toegewezen bij de volgende uitzonderingen:
- De weigerende ouder is onherroepelijk veroordeeld vanwege het plegen van een misdrijf tegen het kind.
- De verzoeker kan aantonen dat de ouder van wie het kind de naam heeft, niet of nauwelijks met het kind heeft samengeleefd. Lees in de brochure hoe u dit kan aantonen.
Verklaring instemming minderjarige
Is het kind ouder dan 12 jaar, dan kan het verzoek wel worden toegewezen. Dit is het geval als het kind de naamswijziging zelf wil en ondanks de bedenkingen van de andere ouder, blijft instemmen met de naamswijziging.
Download het formulier 'Verklaring instemming minderjarige'
Verschillende namen binnen een gezin – A2
Soms hebben kinderen met dezelfde ouders verschillende achternamen. Bijvoorbeeld als de kinderen in verschillende landen zijn geboren. Door een verschil in toepassing van regels van het internationaal privaatrecht kan het zo zijn dat de achternamen verschillen. U kunt in dit geval verzoeken om alle achternamen van de kinderen te wijzigen in dezelfde naam. U geeft in dit geval aan dat het om code A2 gaat op het aanvraagformulier.
Als kinderen meerdere nationaliteiten hebben – A3
Soms hebben kinderen een dubbele nationaliteit. Het kan voorkomen dat kinderen volgens het recht van het andere land bij de geboorte een dubbele achternaam hebben gekregen. In dit geval kunt u een verzoek indienen om de achternaam te wijzigen in de achternaam die het kind volgens het recht van het andere land heeft gekregen. U geeft in dit geval aan dat het om code A3 gaat op het aanvraagformulier.
Naamsvaststelling
Heeft uw kind geen voor- of achternaam, maar een namenreeks? Dit kunt u zien doordat er een streepje bij de voor- of achternaam vermeld is op het legitimatiebewijs. Dan kunt u een aanvraag indienen om de voor- en achternaam vast te laten stellen. Dit verzoek is gratis.
Wat moet ik aanleveren?
Als u een aanvraag gaat indienen om een achternaam van een minderjarige te laten wijzigen, dan moet u de volgende documenten aanleveren.
- Documenten
-
- Kopie paspoort of identiteitsbewijs van de aanvrager(s).
- Kopie van een recent afgegeven afschrift van de geboorteakte (niet ouder dan 3 maanden en met stempel afgifte) van degene(n) voor wie naamswijziging wordt aangevraagd.
- Ingevuld aanvraagformulier
- Instemmingsverklaring van degene van wie de achternaam wordt gevraagd.
- Ingevuld formulier 'verklaring medeverzoeker'.
- Ingevuld formulier 'verklaring instemming minderjarige'.
- Kopie van officiële documenten waaruit de nationaliteiten van het kind blijken. (A3)
- Kopie van het paspoort waarop de gewenste nieuwe naam staat. (A3)
Wilt u dit overzicht op een later moment nog eens nalezen?
Naamswijziging aanvragen
Heeft u bovenstaande informatie en de brochure gelezen en mag u een naamswijziging indienen? Dan kunt u deze aanvraag digitaal of schriftelijk bij Justis indienen.
Digitale aanvraag
Op de volgende pagina vindt u meer informatie over het digitaal indienen van een aanvraag om de achternaam van uw minderjarige kind(eren) te wijzigen.
Meer informatie over digitaal aanvragen
Schriftelijke aanvraag
Op de volgende pagina vindt u meer informatie over het schriftelijk indienen van een aanvraag om de achternaam van uw minderjarige kind(eren) te wijzigen.
Meer informatie over schriftelijk aanvragen
Documenten
Veelgestelde vragen
- Wat kan ik doen als de andere ouder het niet eens is met de door mij gewenste achternaamswijziging van mijn kind(eren)?
-
Wil één van de ouders niet dat de achternaam gewijzigd wordt? Dan kan de rechter vervangende toestemming voor het indienen van het verzoek verlenen. Als u vervangende toestemming krijgt, kunt u alsnog een verzoek indienen zonder medewerking van de andere ouder.
Er wordt altijd naar de mening van de andere ouder gevraagd. Vervangende toestemming betekent niet dat er al daadwerkelijk akkoord wordt gegeven op het verzoek om naamswijziging.
Nadat vervangende toestemming is verleend, wordt het verzoek om naamswijziging inhoudelijk beoordeeld. Is het kind 12 jaar of ouder, dan geeft de wil van het kind de doorslag.
Is één van de ouders het niet met de naamswijziging eens, dan is toewijzing van het verzoek in sommige situaties toch mogelijk. Dit is het geval wanneer deze ouder, van wie het kind de naam draagt:
- strafrechtelijk is veroordeeld voor het plegen van een misdrijf tegen het kind;
- niet of nauwelijks met het kind in gezinsverband heeft samengeleefd.
- Wanneer weet ik of de achternaam van mijn kinderen is gewijzigd?
-
Heeft u een verzoek om naamswijziging voor uw kind(eren) ingediend, dan weet u na ongeveer 6 maanden of de achternaam gewijzigd wordt.
- Hoe weet ik of iemand bezwaar heeft ingediend?
-
Als er bezwaar is ingediend, krijgt u daar schriftelijk bericht van.
- Kan ik de achternaam van mijn kind laten wijzigen vanwege een dubbele nationaliteit?
-
Ja, u kunt de achternaam van uw kind wijzigen als het volgens de regels van het andere land een andere achternaam heeft gekregen. Dit kan ook een dubbele achternaam zijn.
Een belangrijke voorwaarde voor een naamswijziging vanwege dubbele nationaliteit is dat uw kind naast de Nederlandse nationaliteit nog een andere (een tweede) nationaliteit heeft.
Verder moet er eenheid van achternaam binnen uw gezin zijn. Daarom kunt u voor verschillende kinderen in uw gezin alleen een verzoek tot wijziging in dezelfde achternaam indienen.
- Bij welke verzoeken is er een mogelijkheid om te kiezen voor een gecombineerde achternaam?
-
Dit geldt alleen voor A1, B1 en B3 verzoeken. De keuzemogelijkheid voor een gecombineerde geslachtsnaam staat expliciet genoemd in de artikelen 3 en 5 van het Besluit geslachtsnaamswijziging. Let op, u moet wel voldoen aan de voorwaarden van deze type verzoeken om naamswijziging om in aanmerking te komen voor een gecombineerde achternaam.
- Ik ben op 1 januari 2024 toen de WIGG in werking trad, 21 jaar geworden. Kan ik ook nog kiezen voor een gecombineerde achternaam?
-
Bent u tussen 1 januari 2024 en 1 oktober 2024 21 jaar geworden? Dan kunt u vanaf 1 oktober 2024 alsnog een B3 verzoek indienen waarbij u een gecombineerde geslachtsnaam kiest. Vanaf 1 oktober 2024 heeft u 9 maanden de tijd -tot 1 juli 2025- om de gecombineerde geslachtsnaam aan te vragen.
- Kan ik zelf de volgorde van de gecombineerde achternaam kiezen?
-
Ja, u kunt zelf de volgorde bepalen van uw nieuw gekozen gecombineerde achternaam.
- Wat is het verschil tussen een dubbele achternaam en een gecombineerde achternaam?
-
Een dubbele achternaam is een achternaam die als één achternaam moet worden gezien ondanks dat deze is opgemaakt uit twee naamdelen. Denk hierbij aan de naam Van Haersma Buma. Deze kan dus nooit uit elkaar worden gehaald. Bij een gecombineerde achternaam kan dit wel. Bijvoorbeeld wanneer twee ouders met een gecombineerde achternaam kinderen krijgen. Dan kan het kind één naamdeel van de gecombineerde achternaam van beide ouders krijgen. Dit kan niet bij een dubbele achternaam. Een gecombineerde achternaam is altijd opgemaakt uit de achternamen van beide (pleeg)ouders.
Als u vóór 1 januari 2024 (inwerkingtreding WIGG) een gecombineerde achternaam had, bijvoorbeeld verkregen bij geboorte in het buitenland, dan wordt die naam gezien als een dubbele achternaam. Echter, als u kunt en wilt aantonen dat dit een gecombineerde achternaam is, opgemaakt uit de achternamen van uw beide ouders, kunt u er ook voor kiezen om slechts één naamdeel aan u kind te geven in combinatie met de achternaam van de andere ouder van het kind. Denk hierbij aan de achternaam Cohen Rodriquez.
Bekijk de factsheet uitbreiding naamkeuze voor voorbeelden van combinatiemogelijkheden en de regels die daarbij gelden.
Heeft u een vraag?
Heeft u een vraag, opmerking of suggestie? Neem dan contact op met Justis
+31 (0) 88 - 998 22 00